تعارض تأویلاتتعارض تاویلات، تنافی میان مدلول دو یا چند تاویل از یک آیه را میگویند. ۱ - تعریفتعارض تاویلات، از اقسام تعارض نصوص کتاب بوده و به تنافی میان دو یا چند تاویل از یک آیه گفته میشود، مانند آیه: ﴿وَالْمُطَلَّقاتُ یَتَرَبَّصْنَ بِاَنْفُسِهِنَّ ثَلاثَةَ قُرُوء﴾ که لفظ «قرء» مؤول است؛ عدهای از علما «قرء» را به معنای حیض و برخی دیگر به معنای طهر و پاکی دانستهاند. ۲ - مراد از تاویلمراد از «تاویل»؛ احتمال دادن معنایی خلاف معنای ظاهری است که دلیلی از خارج، آن معنای محتمل را تایید میکند، به گونهای که احتمال اراده آن معنا رجحان پیدا میکند. پوشیده نیست که در معنای تاویل اختلاف است، « علامه طباطبایی » اقوال متعددی را در این باره در تفسیر المیزان نقل کرده است. [۳]
التعارض و الترجیح بین الادلة الشرعیة، عزیز برزنجی، عبداللطیف عبدالله، ج۲، ص۶۹.
۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۳۲۲، برگرفته از مقاله «تعارض تاویلات». |